Citeren als:
An De Schrijver, Jan Mertens & Catherine De Vos (2022). Hoe meer groen en hoe langer in het groen, hoe gezonder de mens. Website Biodivers Zorggroen HOGENT, www.biodiverszorggroen.be en www.biodiverszorggroen.nl
Dat natuur goed is voor ons welzijn en onze gezondheid weten we ondertussen uit tal van studies. Maar wàt in de natuur maakt dan precies dat de gezondheid verbetert? Het lijkt gecompliceerd om dat te ontrafelen, want er zijn zoveel aspecten van de natuur die je kan beschouwen! Zijn het de bloemen, de bomen, de vogels, de vlinders, …. ? Of is het de hoeveelheid natuur en de duur van het contact ermee dat een rol speelt? In dit artikel bespreken we welke rol deze laatste twee aspecten kunnen spelen.
Methode
Wat screenden zorgvuldig de wetenschappelijke literatuur voor studies die expliciet het effect van meer groen en/of langer contact met dat groen op de gezondheid onderzochten. We vonden 29 artikels waarin de hoeveelheid groen op de mentale, de fysieke en/of de sociale gezondheid worden gerapporteerd (in totaal 51 deelstudies).
Hoe screenden we de wetenschappelijke literatuur?we gebruikten daarvoor de wetenschappelijke database Web of Science waarin we zochten onder de termen 'percentage' of 'cover' of 'size' of 'number' of 'duration' of intensity' of 'length' of 'time' of 'frequency' en ‘natural area’ of ‘vegetation’ of ‘tree’, ‘greenery’, ‘nature’ en ‘health’ of ‘wellbeing’, en plozen eveneens de literatuurlijsten van de gevonden artikels uit.
In deze studies werd een grote variatie aan gezondheidsparameters op diverse manieren bestudeerd. Om in heel dit kluwen van gegevens overzicht te krijgen deelden we de data op in drie aspecten van de menselijke gezondheid: de mentale, de fysieke en de sociale gezondheid. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO is gezondheid ‘een toestand van volledig mentaal, fysiek, én sociaal welzijn’. In het kader van dit artikel beschouwen we dan ook deze drie aspecten.
Wat is de definitie van gezondheid volgens WHO?Gezondheid is een toestand van volledig mentaal, fysiek én sociaal welzijn. 1. fysieke gezondheid verwijst naar het goed functioneren van het lichaam – de in de artikels bestudeerde indicatoren voor fysieke gezondheid waren een effect op BMI, niveau van activiteit, hartslag, bloeddruk, astma, atopische allergie, symptomen van ADHD, overlevingspercentage en levensverwachting en zelfgerapporteerde algemene fysieke gezondheid 2. mentale gezondheid verwijst naar het psychologisch, cognitief en emotioneel goed functioneren – een hele waaier van indicatoren werden gerapporteerd in de papers, gaande van zelfgerapporteerde mentale gezondheid of welzijn, mate van frustratie, relaxatie, gevoel van gevaar of angst, gevoel van fascinatie, droefheid, blijheid, kwaadheid, kracht, niveau van concentratie tot metingen van stressniveau via cortisolmetingen en medische vaststellingen van depressie. 3. sociale gezondheid verwijst naar de verbondenheid met anderen in een gemeenschap – de in de papers gerapporteerde indicatoren waren hiervoor de tevredenheid met de buurt, en zelf-gerapporteerde sociale gezondheid.
Wat is het effect?
Uit onze analyse blijkt dat meer natuur in de buurt meestal zorgt voor een betere mentale, fysieke en sociale gezondheid. Met meer natuur wordt hier bedoeld een hoger aandeel natuurlijke biotopen (geen urbaan gebied of landbouwgebied) in de omgeving. In 78% van de studies was het effect van meer natuur positief, in 20% werd er geen effect gerapporteerd en slechts in 2% (1 studie) was het effect negatief. Dat laatste gaat over een negatief effect van een hoger aandeel bos op de bloeddruk (Hussain et al. 2019). Dat kan mogelijks te maken hebben met de geslotenheid van bossen. Een minder gesloten landschap blijkt meer geapprecieerd te worden én beter te zijn voor de gezondheid.
Ook een langere duur van contact met een natuurlijke omgeving blijkt voornamelijk positief. Hoe hoger de dosis, hoe hoger het effect!
De resultaten in twee grafieken
Klik op de figuur voor meer informatie
