Citeren als:
An De Schrijver & Jan Mertens (2022). Hoe is het met de biodiversiteit in Vlaanderen? Website Biodivers Zorggroen HOGENT, www.biodiverszorggroen.be en www.biodiverszorggroen.nl.
Vlaanderen is een van de meest intensief gebruikte regio’s van de wereld. Het uitgebreide wegennetwerk, de verstedelijking, de industrie en de intensieve landbouw zijn elk op zich en samen erg nadelig voor de biodiversiteit.
Het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) verdeelde meer dan 2000 soorten die voorkomen in Vlaanderen onder in de verschillende categorieën van de Rode Lijst (zie onderstaande figuur).
Het INBO is het onafhankelijk onderzoeksinstituut van de Vlaamse overheid dat via toegepast wetenschappelijk onderzoek, data- en kennisontsluiting het biodiversiteitsbeleid en -beheer onderbouwt en evalueert. Het INBO is het aanspreekpunt in Vlaanderen om het natuurbeleid en de uitvoering ervan te ondersteunen. Het beschrijft toestand en trends van biodiversiteit en ecosysteemdiensten, onderzoekt oorzaken van veranderingen en ontwikkelt rechtstreeks toepasbare instrumenten. Het werkt toekomstverkenningen uit die het natuurbeleid op langere termijn onderbouwen. Ze doen dit steeds in dialoog met partners uit maatschappij, wetenschap, beleid en beheer.Minder dan de helft van deze soorten doet het momenteel goed in Vlaanderen, de andere helft heeft het moeilijk tot zeer moeilijk. 6% van deze soorten is in Vlaanderen al uitgestorven. Van deze laatste categorie zijn soorten van allerlei slag: het Pimpernelblauwtje is een regionaal uitgestorven dagvlindersoort, de Ortolaan een uitgestorven vogelsoort en de Geelbuikvuurpad een uitgestorven soort amfibie.
Je kan meer lezen over rode lijsten in ons artikel ‘Rode lijsten als graadmeter van de biodiversiteit’.
Soms komen in Vlaanderen van een soort nog maar een paar exemplaren voor. Daardoor is deze soort nog niet uitgestorven, maar het scheelt toch niet veel. We spreken dan over soorten die virtueel zijn uitgestorven. Lees hier meer over in ons artikel ‘Kan je virtueel uitsterven?’.
Uit de analyse van het INBO blijkt bovendien dat in Vlaanderen momenteel slechts 7% van de biotopen en 33% van de soorten zich in een ‘goede staat van instandhouding’ bevinden. De staat van instandhouding zegt iets over de ‘gezondheidstoestand’ van een biotoop of van een soort. Een goede staat van instandhouding betekent dat de soort het goed doet in Vlaanderen. De onderzoekers van het INBO maken elke twee jaar een nieuw natuurrapport waarin ze hierover rapporteren. Bovenstaande figuren zijn gebaseerd op de gegevens in deze rapporten.