Bibliotheek

Rode lijsten als graadmeter voor de biodiversiteit

14 maart 2022

Citeren als:

An De Schrijver & Jan Mertens (2022). Rode lijsten als graadmeter voor de biodiversiteit. Website Biodivers Zorggroen HOGENT, www.biodiverszorggroen.be en www.biodiverszorggroen.nl.

Om over de toestand van de biodiversiteit helder te kunnen communiceren is goed cijfermateriaal nodig. Een van de manieren om de toestand van soorten te evalueren is door gebruik te maken van de zogenaamde rode lijsten.

Rode lijsten schatten in wat de toestand is van soorten door ze in te delen in verschillende categorieën. Onderzoekers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek hebben de taak gekregen om rode lijsten op te stellen en regelmatig bij te werken.
Zo werd de nieuwe rode lijst voor dagvlinders in Vlaanderen recent bijgewerkt.
Uit deze rode lijst valt heel wat te leren over de toestand van onze biodiversiteit:  van de 75 in 2021 in Vlaanderen voorkomende dagvlinders zijn er 20 uitgestorven, 10 (ernstig) bedreigd, 9 kwetsbaar en 2 soorten bijna in gevaar. Dat betekent dat meer dan de helft van de dagvlinders in Vlaanderen bijna tot ernstig in de problemen zit. 
 

Taartdiagrammen gemaakt op basis van de gegevens van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek van de aantallen dagvlinders in 2011 en in 2021 in verschillende categorieën van de rode lijst. Uit de taartjes kan opgemaakt worden dat heel wat dagvlindersoorten het erg moeilijk hebben in Vlaanderen. Maar het valt ook op dat de toestand ten opzichte van 2011 licht verbeterd is: 34 soorten zijn momenteel niet in gevaar, ten opzichte van 26 in 2011. Dat is enerzijds een gevolg van soorten uit het zuiden die ten gevolge van klimaatverandering naar hier opschuiven, én van een aantal soorten die liefst in bossen vertoeven.

Deze lijst kan vergeleken worden met de lijst die werd opgesteld in 2011. De onderzoekers concluderen dat tussen 2011 en 2021 een lichte ‘verbetering’ waar te nemen is voor dagvlinders in Vlaanderen. ‘Verbetering’ wordt door de onderzoekers tussen aanhalingstekens geplaatst, omdat deze voor een deel te wijten is aan vier nieuwe dagvlindersoorten die omwille van de klimaatopwarming opschuiven uit het zuiden en Vlaanderen koloniseren. Ook dagvlinders die typisch in bossen vertoeven blijken het goed te doen. Soorten die zijn uitgestorven of die het slecht doen zijn soorten die het moeilijk krijgen met de combinatie van versnippering, hoge stikstofdeposities en extreme droogte 

Nieuwe vlindersoorten in Vlaanderen door klimaatopwarming

Vorige Volgende