Bibliotheek

Het groene kikkercomplex

05 april 2022

Citeren als:

An De Schrijver (2022). Het groene kikkercomplex. Website Biodivers Zorggroen HOGENT, www.biodiverszorggroen.be en www.biodiverszorggroen.nl

Poelkikker, bastaardkikker, meerkikker. Allemaal groene kikkers. Onmogelijk om van elkaar te onderscheiden. Enkel door de achterpoten te meten met een precisie van 0.1mm kan het verschil gemaakt worden. Wetenschappers spreken van het groenekikkercomplex. We leggen hier uit wat dat is.

Een mannetje groene kikker klemt zijn vrouwtje stevig wat onder de oksels. Zo is hij zeker dat hij haar eitjes kan bevruchten. We hebben geen idee of het hier om een poelkikker, een bastaardkikker of een meerkikker gaat. De drie groene kikkers van het kikkercomplex (zie BOX HET GROENEKIKKERCOMPLEX) zijn moeilijk te onderscheiden van elkaar op foto. Een redelijk betrouwbare determinatie kan enkel worden verricht door specialisten en door het opmeten van kenmerken van de achterpoten met een schuifmaat met een nauwkeurigheid van 0,1 mm… we houden het hier dus op ‘groene kikker’! Foto via Pixabay

De meerkikker is van oorsprong een uitheemse soort. Ze is in Vlaanderen terecht gekomen ‘dankzij’ een Bulgaarse vrachtwagenchauffeur die op de terugweg was van Frankrijk waar hij een lading meerkikkers afleverde om te serveren als kikkerbilletjes in een plaatselijk restaurant.  Op de terugweg maakte hij een tussenstop in Wetteren om planten op te pikken. Er bleken nog wat meerkikkers in zijn vrachtwagen te zitten. Zij kwamen in Wetteren in vijvers terecht, en hebben van daaruit heel succesvol Vlaanderen weten te veroveren.

Dat zit zo. De meerkikker kon kweken met onze inheemse poelkikker, waaruit dan bastaardkikkers tevoorschijn kwamen. Deze kruising tussen twee soorten is een hybride kikker die op zichzelf onvruchtbaar is en zich dus niet kan voortplanten. Dat is goed nieuws! Maar… de soort blijkt zich wel te kunnen ‘terugkruisen’. En hier komt dus het kikkercomplex: wanneer bastaardkikkers kruisen met poelkikkers krijg je bastaardkikkers. Kruis je bastaardkikkers met meerkikkers, dan krijg je meerkikkers. Poelkikkers, onze inheemse soort, blijken dus de grote verliezers in dit verhaal. De soort is in Vlaanderen ondertussen ook al heel zeldzaam geworden. Weinig kans dat je hem aantreft in je tuin.

Ondertussen hebben we dus in Vlaanderen drie groene kikkers rondspringen, die omdat ze zo erg op elkaar lijken, nu allemaal wettelijk beschermd zijn. Zelfs de uitheemse meerkikker!

De meerkikker is eigenlijk een invasieve exoot en maakte dat Vlaanderen nu met een heus groene kikkercomplex zit opgezadeld.

Vorige Volgende