Citeren als:
An De Schrijver & Jan Mertens (2022). Kan je virtueel uitsterven? Website Biodivers Zorggroen HOGENT, www.biodiverszorggroen.be en www.biodiverszorggroen.nl.
In Vlaanderen zijn al heel wat soorten uitgestorven. Volgens een berekening van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek gaat het over 6% van de soorten. Nog eens 15% zijn (ernstig) bedreigd. Voor sommige soorten zijn er nog maar een paar individuen aanwezig. Dat zijn soorten die eigenlijk virtueel zijn uitgestorven.
In een kleine populatie met maar een klein aantal individuen is het moeilijk om voor gezonde nakomelingen te zorgen, omdat het risico op inteelt groot is. Daardoor blijft de populatie erg klein en ook erg kwetsbaar, want door inteelt wordt een populatie vatbaar voor genetische afwijkingen. Soorten met een kleine populatie bestaan dan wel nog, maar ze hebben weinig kans op overleving op langere termijn. We spreken dan over een soort die virtueel is uitgestorven. Een aantal soorten die nu al als ernstig bedreigd op de Rode Lijst staan zijn daardoor misschien al niet meer te redden in Vlaanderen.
In België is Korhoen een voorbeeld van een virtueel uitgestorven soort. Korhoen komt nog in grote aantallen voor in Scandinavië, waar ze vertoeven in uitgestrekte open plekken zoals heide en veengebieden. In Vlaanderen zijn uitgestrekte open en onverstoorde gebieden uiterst zeldzaam geworden en werd de soort voor het laatst gezien in 1997. In Wallonië kwam in 2017 nog een kleine populatie voor van één mannetje en twee vrouwtjes in de Hoge Venen. Dat is uiteraard te weinig om een gezonde populatie in stand te houden.
Maar Korhoen is een Europees beschermde diersoort (zie ons artikel over hoe Europa de biodiversiteitscrisis aanpakt), wat betekent dat België extra inspanningen moet leveren om de soort te redden. Daarom werden tussen 2017 en 2019 vanuit een grote populatie uit Zweden 53 korhoenders naar de Hoge Venen gebracht. De dieren werden allemaal uitgerust met een zendertje zodat ze makkelijk kunnen gevolgd worden en we meer te weten kunnen komen over hoe ze het stellen en welke problemen ze ondervinden. Hopelijk kunnen deze dieren hier goed aarden en de genetische diversiteit van de populatie opkrikken.
Wil je nog meer weten over Korhoen in België. Dat kan via de website www.onzenatuur.be.