Bomen in het biodivers zorggroen

Maar de ene boom is de andere niet. Elke soort heeft zijn eigen temperament. Sommige boomsoorten groeien hoog en krijgen grote kruinen, andere blijven kleiner met kleine kruinen. Sommige boomsoorten groeien snel, andere heel traag. Er zijn soorten die heel veel schaduw geven, andere laten meer licht door. Sommige bloeien uitbundig, andere ingetogen. Sommige soorten hebben geweldig goed bladstrooisel dat echt gegeerd is door o.a. regenwormen en waardoor veel koolstof in de bodem komt. Andere soorten niet. Je leest hier meer over in onze artikels  ‘het belang van een gezonde bodem voor een biodiverse tuin’ en ‘een klimaatvriendelijke tuin hoeft geen bos te zijn’.

Een boom kies je dus niet zomaar. Je moet goed nadenken of je laten adviseren over welke soort past in de tuin, én over welke impact hij heeft op het microklimaat, de lichtinval, de bodem en de biodiversiteit. In onze lijst van favoriete boomsoorten vind je soorten met hun specifieke eigenschappen. Laat je niets wijsmaken: hoe klein een buitenruimte ook is, er is altijd plaats voor een boom! Vertrouw op de juiste boom op de juiste plaats en kies soorten die zijn aangepast aan de standplaats.

Een essentieel uitgangspunt voor een nieuwe tuin of een tuin in omvorming is dat bestaande bomen zoveel mogelijk behouden blijven! De biodiversiteitswaarde vaneen volwassen boom is veel hoger dan die van veel jonge bomen samen. Zorg en respect voor oudere bomen is erg belangrijk.

Bomen kunnen op verschillende manieren aantrekkelijk zijn voor mensen:

• Bomen trekken het oog naar boven en brengen de natuur naar de verdiepingen van een zorggebouw. De beweging van de bladeren, de schaduw en het vogelgefluit komen zo tot aan het raam van de bewoners. Sommige boomsoorten kan je perfect dicht tegen een gevel planten, mits je de toegankelijkheidseisen voor hulp- en onderhoudsdiensten in acht neemt.  
• Bomen kunnen ingezet worden als grote solitaire boom, in kleine groepjes, als bomenrij, tiny forest, boomgaard of bos.  
• Maak de plek met bomen wel niet té gesloten. Onderzoek heeft aangetoond dat een open landschap met hier en daar een boom als beschutting of bescherming het meest geapprecieerd wordt en ook de beste impact heeft op de gezondheid. 
• Van fruitbomen kan fruit geoogst worden waarmee gekookt kan worden, confituur of fruitsnoepjes mee gemaakt kunnen worden. + notenbomen: rapen…  
• Dankzij bomen worden schaduwplekjes gecreëerd voor relaxatie- of bewegingsoefeningen, voor een koffie- of theemoment in de tuin of als plekje voor tekensessies 
• Bomen kan je gebruiken om je achter te verstoppen 
• Bomen kan je gebruiken om je hangmat of schommel aan vast te knopen 
• Met takken kan men creatief bezig zijn, bv. kazoo maken met vliertakken 
• Aan bomen kan je vogelhuisjes hangen en observeren hoe vogels er hun intrek nemen en hun jongen komen voeden 
• Bomen veranderen tijdens de seizoenen en vormen aldus een indicatie voor het seizoen (realiteitsoriëntatietraining) 
• Bomen kunnen gebruikt worden voor het creëren van gevoelsplekjes die wat meer privacy en afscherming bieden (bv. cirkel van bomen) 
• Een boomgaard kan herinneringen oproepen aan vroeger (reminiscentie) 
• Bossen worden gebruikt om te bosbaden (naar het bos trekken en de sfeer van de natuur opsnuiven) en om aan boomknuffelen te doen 
• Door aanwezigheid van bomen kan je sociale contacten met bezoekers en met de buurt stimuleren bv. schommel in de boom voor de kinderen, mensen uit de buurt die fruit komen plukken