Citeren als:
Tuur Portier, An De Schrijver & Stephanie Schelfhout. Paardenbloem! Website Biodivers Zorggroen, www.biodiverszorggroen.be en www.biodiverszorggroen.nl.
De paardenbloem is een van de meest voorkomende kruiden in onze gazons, parken, tuinen weides… Ze was in 2022 zelfs de zesde meest getelde plantensoort bij de Maai Mei Niet bloementelling. Paardenbloem heeft suikerrijke nectar en ook eiwitrijk stuifmeel, en is dan ook door vele insecten een graag geziene plant. Een paardenbloem is een echte nectarkampioen die 11 mg nectarsuiker per bloemhoofdje per dag kan leveren! Ieder voorjaar kleuren parken, tuinen en weides knalgeel en zoemend. De lente is in het land!
Paardenbloemen komen voor op alle grondsoorten. Daarnaast kunnen ze goed om met betreding en begrazing dankzij hun bladrozetten, dat zijn laag ingeplante bladeren. De paardenbloem is dan ook nog eens een ‘hemikryptofyt’, een moeilijk woord voor meerjarige planten waarvan de knoppen zich net onder de grond bevinden. Zo worden ze goed beschermd in hete zomers of in periodes van vorst. Paardenbloemen hebben ook een diepe penwortel die enkele tientallen centimeters diep kan groeien. Daarmee zijn ze in staat water te verzamelen uit diepere bodemlagen.
Op een onvertakte bladloze stengels staat een bloemhoofdje. Zo’n hoofdje zijn eigenlijk tientallen kleine afzonderlijke bloemetjes. Allemaal staan ze als lintbloemen ingeplant op een bloemhoofdje. Elke afzonderlijke bloem bevat een eigen nectarklier. Paardenbloem is dan ook een belangrijke bron van voedsel voor vele bestuivende insecten. Dagpauwoog is zo bijvoorbeeld een veel geziene gast op Paardenbloemen. Solitaire bijen verzamelen graag het stuifmeel van Paardenbloem om bij hun eitjes te leggen. Wanneer de soort is uitgebloeid verschijnen witte uit haren bestaande parachuutjes die met de wind ver kunnen verspreid worden. Daardoor duiken paardenbloemen overal op waar wat blote grond te vinden is.
Sommige soorten insecten zijn volledig afhankelijk van de paardenbloem. Zo leeft de larve van de paardenbloemvlekgalmug enkel in de bladeren van paardenbloem. Ook de paardenbloembij (Adrena humilis) heeft een sterke voorkeur voor Paardenbloem, maar lust ook wel nectar van andere plantensoorten van dezelfde familie, de composietenfamilie.
Wistjedatjes
- Op zondag 30 april is het de dag van de paardenbloem. Het arboretum van Kalmthout organiseert zelfs een fotowedstrijd: de paardenbloemchallenge.
- Wist je dat er eigenlijk 250 soorten* paardenbloemen bestaan? Eigenlijk spreken we van het soortencomplex ‘paardenbloem’. Het is één van de moeilijkst te onderscheiden soortencomplexen die er bestaan. De paardenbloem heeft zelfs haar eigen botanische werkgroep! Zondagse tip waar je enkele uren zoet mee bent: met je flora-gids paardenbloem-ondersoorten determineren.
- Wist je dat de bloemen, de stengel en de bladeren eetbaar zijn en darmkwalen verhelpen? De Latijnse naam is een samenvoegsel van “taraxa” (darmstoornis) en “akon” (geneesmiddel). Grazend vee kent de geneeskrachtige werking van de plant maar al te goed en blijken op zoek te gaan naar de plant bij leverkwalen.
- De West-Vlaamse naam voor Paardenbloem is ‘pisseblomme’ en slaat op het urine-afdrijvende vermogen.